Οδυσσέας - Τζέϊμς Τζόυς: Ο Γητευτής των λέξεων - Βιβλιοπαρουσίαση

Οδυσσέας

Τζέϊμς Τζόυς: Ο Γητευτής των λέξεων

✍Ο Τζόυς υπήρξε μια σπάνια περίπτωση συγγραφέα ο οποίος λάτρεψε και λατρεύτηκε από τις λέξεις, άντλησε στο σύνολο της γλώσσας τον εννοιολογικό της πλούτο για να συνθέσει μερικά από τα πιο σπάνια λογοτεχνικά έργα, με την ακρίβεια χειρουργού σε χειρουργική τομή χρησιμοποίησε τις λέξεις στα έργα του κομίζοντάς μας μια μοναδικής ομορφιάς και απαράμιλλης αισθητικής κομψότητας λογοτεχνία.

 

Ο συγγραφέας Τζόυς αντέγραψε τον  άνθρωπο Τζόυς, ονειρεύτηκε τον καλλιτέχνη Τζόυς, εξεγέρθηκε ενάντια στην ανθρώπινη φύση που τόσο κοντά βρίσκεται στον μαρασμό και την πτώση, στην φθορά και στην απώλεια.

Τα δύο έργα του με τα οποία θα επηρεάσει καταλυτικά την παγκόσμια λογοτεχνία και θα μπει στο πάνθεον των συνεχιστών του Ομήρου για την τιτάνια προσπάθεια του να συγκεντρώσει σε λέξεις την ανθρώπινη εποποιία, να δομήσει το ασυνείδητο με μια δική του παγκόσμια και προσωπική γλώσσα, σύνθεση όλων των γλωσσών και απόρροια όλης της γνώσης του κόσμου, είναι ο Οδυσσέας και το Η Αγρύπνια των Φίννεγκαν.

Η πλοκή του Οδυσσέα εκτυλίσσεται στην διάρκεια μιας ημέρας, της 16ης Ιουνίου 1904 στο Δουβλίνο και το έργο χωρίζεται σε δεκαοχτώ κεφάλαια, με αντλημένους τους τίτλους του από την ομηρική οδύσσεια. 

Ο Φιλίπ Σουπώ αναφερόμενος στην ταξινόμηση των κεφαλαίων του έργου είχε επισημάνει πως «κάθε επεισόδιο αναφέρεται σε μία τέχνη ή επιστήμη, περιέχει ένα σύμβολο, αντιστοιχεί σε ένα όργανο του ανθρώπινου σώματος, έχει το δικό του χρώμα, την δική του τεχνική και συμβαίνει σε συγκεκριμένο χρόνο...».

Η λογοτεχνική αξία του Οδυσσέα από την κριτική και το ευρύτερο σώμα της λογοτεχνίας δεν άργησε να διαφανεί από την πρώτη του κιόλας έκδοση, αν και το έργο συνάντησε πολλά εμπόδια στην διάδοσή του, καθώς θεωρούνταν προσβλητικό το περιεχόμενό του και ήταν ο κύριος λόγος που οι εκδότες δεν ήθελαν να το συμπεριλάβουν στους εκδιδόμενους τίτλους τους.

Η πρώτη ολοκληρωμένη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα του Οδυσσέα έγινε από τις εκδόσεις Κέδρος και στον πρόλογο ο μεταφραστής Σωκράτης Καψάσκης αναφέρει τα προβλήματα και τις δυσκολίες που εμπεριέχει μια τέτοια προσπάθεια, η μετάφραση του Οδυσσέα.

Αξιοσημείωτο είναι πως στην πρώτη έκδοση του Οδυσσέα το 1922 στο Παρίσι ο Τζόυς είχε εκφράσει την επιθυμία το εξώφυλλο του βιβλίου να είναι γαλάζιο, αναφερόμενος στο χρώμα της ελληνικής σημαίας, άλλωστε είχε επαφές με αρκετούς Έλληνες και στην Γαλλία και την Ελβετία όπου έζησε αρκετά χρόνια.

James Joyce and his publisher Sylvia Beach.

Το βιβλίο όμως που έκανε τον Τζόυς να μελετηθεί από πολλούς, που εξαιτίας του τον αγάπησαν και τον μίσησαν οι κριτικοί αλλά και οι απανταχού εραστές της λογοτεχνίας και της γραφής, που σημάδεψε διαπαντός το σώμα της γλώσσας αρδεύοντας με την αστείρευτη πηγή του τις εκατοντάδες σελίδες του, ήταν η Αγρύπνια των Φίννεγκαν, ένας μεταφραστικός εφιάλτης και μια αμίμητη επίδειξη γλωσσικής επιδειξιομανίας...

Άγαλμα του Τζόυς στο Δουβλίνο.

Είναι το τελευταίο έργο του Τζόυς, η ύστατη προσπάθεια του να μεταφέρει το άπειρο στα πεπερασμένα σημεία ενός βιβλίου, το αμετανόητο τόλμημα να μπολιάσει την γλωσσική επικράτεια με τους βλαστούς μιας ανεπίγνωτης συνειδητότητας.

Στον Οδυσσέα η πλοκή εκτυλίσσεται σε μια ημέρα ενώ στην Αγρύπνια εκτυλίσσεται σε μια νύχτα ή πιο συγκεκριμένα στο όνειρο μιας νύχτας, μιας νύχτας συλλογικής και εκτεινόμενης στο διηνεκές, εδώ έχουμε το όνειρο του ανθρώπου και του απύθμενου βάθους του, τα τέρατα και τα σημεία που γεννάει η γλώσσα και ο ακατάληπτος ονειρικός λόγος της πριν βγουν ξανά στην επιφάνεια της μέρας και συνεχίσουν την ανάγνωση του κόσμου με τα γνωστά αισθητηριακά εργαλεία του νου και της αντίληψης.

Πρωταγωνιστής στα έργα του Τζόυς είναι πρωτίστως το υποσυνείδητο, είναι η γραφή μιας καθολικής γνώσης, πρόσωπα και καταστάσεις που ενώ δεν έχουν καμία γραμμική ροή όπως άλλωστε και το μοτίβο του ύπνου όπου πάνω του εκτυλίσσεται η ονειρική πλοκή, όλα εμπεριέχουν την δυναμική μιας ανακόλουθης ακολουθίας σε έναν σχεδιασμό άνευ σχεδίου, όλα συναρμόζουν στο χάος του ασυνειδήτου και στις ελκτικές του παντοδύναμες προθέσεις.

Η γλώσσα του Τζόυς στην Αγρύπνια πρωτίστως αλλά και στον Οδυσσέα, έχει διαποτίσει το ανθρώπινο πνεύμα με την ακροβασία της, αποτελεί έναν σπάνιο τόπο από απάτητες εκτάσεις και ομιχλώδεις οροσειρές, στέπες ρηματικές και έρημοι αντωνυμικές, ωκεανοί λέξεων και ουρανοί ατέρμονων μεταφορών, φτιάχνουν την πιο σπάνια γλώσσα στο παγκόσμιο λογοτεχνικό στερέωμα, μια υπογλώσσα της υπερσυνείδησης.  

Στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Δάφνης θα βρείτε, το μοναδικό έργο ΟΔΥΣΣΕΑΣ του διάσημου Ιρλανδού συγγραφέα  από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ.

Τολμήστε την ευκαιρία για μια αλησμόνητη περιπέτεια στο γλωσσικό επέκεινα της πιο ανάρμοστης λογοτεχνικής γραφής… 🔵

 

Εκ μέρους της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Δάφνης

Αργύρης Καραβούλιας

Συγγραφέας - Δημοσιογράφος

 

 

 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ - ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΙΗΤΕΣ : ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ – ΑΠΑΝΤΑ

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ – ΑΠΑΝΤΑ

✍Ο Τάσος Λειβαδίτης είναι ο ποιητής που εντυπώνει στον ποιητικό του Λόγο το ερωτικό αποτύπωμα του φωτός, γίνεται ο ίδιος το αιθερικό αντηχείο της απόκοσμης μουσικής του, ψιθυρίζει μυστικά φωτόνια στα αυτιά μας, μας μυεί με τελετουργική ευλάβεια στην αστρική τροχιά της ύπαρξης σκιαγραφώντας την πτώση και την ανάληψη,  δεν έχει κανόνες η ποίησή του όπως δεν έχει κανόνες η αλήθεια, αγγίζει με τα τρεμάμενα δάχτυλά του τον σφυγμό του χρόνου για να μας παρασύρει στην αιωνιότητα, κλείνει στα χέρια του τα δάκρυα του πικρού παρόντος για να μας χαρίσει την γλύκα του απείρου.  

Ο Λειβαδίτης σπέρνει λέξεις - ανάσες  στο τρυφερό λιβάδι της σιωπής και τις ποτίζει με το αθάνατο νερό της μνημοσύνης, αγγίγματα που βλασταίνουνε με το υγρό φιλί της πάχνης, λέξεις που ανθίζουνε σαν κυπαρίσσια και ανεβαίνουνε ολημερίς στον ουρανό, σε παίρνουν μαζί τους στα πράσινα κλαδιά τους και σου δείχνουν στην τρυφερή κορφή τους την μικρή φωλιά του θεού…

Η ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη συμπυκνώνει σε ένα ιδιότυπο συμβολικό λόγο όλη την οντολογία για την ανθρώπινη ύπαρξη, καλεί με νεύματα αθέατα στην μέρα την ύστατη αγωνία του ανθρώπου και τον μοναχικό του πόνο για να τον κρύψει πίσω από την όραση, τραγουδάει με φωνή αγγέλου που μόλις μπήκε βίαια στον παράδεισο, απαγγέλει εκστατικά τα νέα ρήματα για να σπάσουνε τα δεσμά που ορίσανε οι μοίρες στους ανθρώπους, αγγίζει απαλά το μέτωπο της ζωής για να χαράξει πάνω του  γραμμές απέραντες με την αέρινη μορφή της γραφής του.

Βαθύτατα ενορατικός, πλέει με την μυστική του σχεδία στην αθέατη νύχτα, μαζεύει όλα τα αστέρια στην χούφτα του για να τα σκορπίσει σαν αγκαλιές στον κόσμο, ντύνει με προσευχές και κοχύλια τα παιδικά χαμόγελα, έρχεται κρατώντας λέξεις και όνειρα να τα φυτέψει στο χώμα της αυγής, να ανθίσουνε και πάλι οι ήλιοι, να πλημμυρίσει ευλογία ο κόσμος…

Ο Λειβαδίτης στέκεται άγρυπνος στην πύλη του άχρονου και ανιχνεύει τα αδιόρατα μυστικά των τροπικών του πεπρωμένου, συνεχίζει αέναα το μυθικό ταξίδι του, δεν εγκαταλείπει στιγμή την δική του Οδύσσεια, μένει πάντα πιστός στους συντρόφους του, στα άγρια καλέσματα της μοίρας απαντά με παιάνες της καρδιάς, κάθε του στίχος και μια ατέλειωτη ρωγμή στον εφησυχασμό των ανθρώπων, κάθε στίχος και μια απόκλιση από το σιδερένιο μέλλον...

Γραφή αιφνίδια και ανατρεπτική, υποβόσκει την έκρηξη και την σιωπή, την μέθεξη της ύπαρξης στην άφατη δικαίωσή της, γράφει με τόλμη και όνειρο, δραπετεύει από όλες τις φυλακές για να φτιάξει νέα γη στο αύριο, να φέρει και άλλο ορίζοντα στο τέλος της μέρας.

Έντονα πολιτικοποιημένη η ποίησή του, ιδίως της πρώτης περιόδου, αλλά και σε αυτή του την διάσταση την εντελώς επίγεια αγγίζει και πάλι τον θεό, σαν ένας κηπουρός της αιωνιότητας φροντίζει με ευλάβεια τα μικρά άνθη στις άκρες των δρόμων, τα άγρια κρίνα στις απάτητες χαράδρες, τα λευκά στίγματα της νύχτας υποθάλπει, τον θεό καλεί και πάλι στο σπίτι, για να ξανάρθει η άνοιξη στους ανθρώπους, να ανθίσουνε και πάλι οι άνεμοι του θέρους που χάθηκαν μέσα στην νύχτα του ατέλειωτου χειμώνα.

Στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Δάφνης θα βρείτε τα άπαντα του Τάσου Λειβαδίτη, γνωρίστε την ποίησή του και αφεθείτε στη τρυφερή εξομολόγησή του,  ανακαλύπτοντας την εύθραυστη φυσιογνωμία του  μεγάλου ποιητή μας.🔵

Εκ μέρους της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Δάφνης

Αργύρης Καραβούλιας

Συγγραφέας - Δημοσιογράφος

 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ - ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΙΗΤΕΣ : ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ

✍ Η ποίηση είναι η υπέρτατη πύλη για το πέρασμα στην αλήθεια, για την μετάβαση της ζωής στην ονειρική της διάσταση, για το βίωμα του απόλυτου…

Μεγεθυντικός φακός της πραγματικότητας δείχνει πέρα από τα όσα υπάρχουν, επιμένει σε αυτά που δεν είναι ορατά στην πρώτη ανάγνωση της εμπειρίας, δείχνει τις παράλληλες οδούς των ζωών μας, τα επάλληλα ρεύματα των μύχιων σκέψεων μας, τα αδιόρατα νεύματα των όσων μάς προσπέρασαν… χωρίς να προφτάσουμε την γνωριμία τους…

Η ποίηση περικλείει στο άυλο περίγραμμά της την άμορφη μορφή του κόσμου, συνομιλεί με την σιωπή και μας δονεί με την άπειρη αντήχησή της, ανθίζει τα πέταλα του χρόνου με τα άχρονα μηνύματά της, μας μυεί με την γλωσσική της τελετουργία στην εποπτεία του θαυμαστού…..

Στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Δάφνης θα βρείτε σχεδόν το σύνολο των μεγάλων ποιητών μας, των ποιητών που κόσμησαν με την ποίησή τους την χώρα μας, η ελληνική ποίηση με όχημα την αρχέγονη ελληνική μας γλώσσα αποτελεί την πιο δυνατή περιπέτεια του Λόγου, γνωρίστε την ποίησή τους και συνομιλήστε με τους ποιητές μας διευρύνοντας κι άλλο τους πνευματικούς σας ορίζοντες, καλώς ορίσατε στον κόσμο των ποιητών, παρασυρθείτε με το αθάνατο κάλεσμά τους…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΙΗΤΕΣ

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ

ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ – ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ

Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

Η ποίηση δεν μπορεί να είναι μια ενασχόληση η οποία προκύπτει περιστασιακά, ο ποιητής γεννιέται με ένα ξεχωριστό ψυχικό φορτίο και μετέχει σε μια πνευματικότητα που διαπνέει την πραγματικότητα μεταμορφώνοντάς την με τους στίχους του, είναι ο μαγικός μεταμορφωτής του κόσμου, ο Προμηθέας που κομίζει την άσβεστη φλόγα της έμπνευσης στις ζωές των ανθρώπων.

Η  ποίηση είναι πάντα εκείνος ο φωτεινός δρόμος που άπαξ και τον βαδίσεις μπορείς να εισέρχεσαι στα μυστικά μονοπάτια του νου και της ψυχής για να αντιλαμβάνεσαι και να κατανοείς όλα αυτά που χωρίς την ποίηση είναι αδύνατον να κατανοηθούν...

Το βιβλίο-ανθολογία της ποίησης του Κωστή Παλαμά  μας παρέχει ευκρινέστερη οπτική για να μπορέσουμε να συλλάβουμε το μεγαλείο και την έκταση της ποιητικής μεγαλοφυΐας, ενός εκ των μεγαλύτερων ποιητών που γέννησε η ελληνική γη.

Αυτή η πλούσια ανθολόγηση από το σύνολο έργο του ποιητή διευρύνει και άλλο την εικόνα για την αισθητική αποτίμηση του παλαμικού έργου. Μάς προσφέρει το απόσταγμα μιας ποιητικής ανθολόγησης που πλέει στα διαχρονικά παλαμικά πελάγη, αφήνοντας μας να γευτούμε όλη την μεθυστική αύρα ενός ποιητή που θεμελίωσε με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο τον ελληνικό ποιητικό λόγο, που έδωσε με την εξαίρετη και σπάνια ποιητική του ευαισθησία μία μεστή πολυποίκιλων  μηνυμάτων  ποιητική γλώσσα που συνέβαλλε καίρια στην εθνική παλιγγενεσία και η διαχρονική ανάγνωσή της εξυψώνει την ανθρώπινη συνείδηση.🔵

Αργύρης Καραβούλιας

Συγγραφέας - Δημοσιογράφος