Τομ Ρόμπινς
Οι ποταμοί της έμπνευσης
στην θάλασσα της φαντασίας
Η λογοτεχνία είναι κάτι πολύ παραπάνω από μια απόδοση όμορφων ιστοριών που διαμορφώνουν επιδέξιοι γραφιάδες για να τέρψουν την φαντασία και να διεγείρουν την αισθητική απόλαυση των απαιτητικών αναγνωστών.
Στη λογοτεχνία είναι μπολιασμένη όλη η επιτομή του ανθρώπινου γένους με την γνωστική του ακολουθία, η λογοτεχνία σαν αυτόνομος κλάδος γραφής μπορεί να επιτελέσει ως μία εκ των τεχνών την βασική ρότα για την πλήρωση της εντελέχειας του προορισμού της ανθρώπινης φύσης, μπορεί από μόνη της να συνδράμει στον ύψιστο σκοπό του ανθρώπου, αυτόν της αυτοπραγμάτωσης παραμερίζοντας ευγενικά άλλες εξίσου υψηλές δραστηριότητες, όπως της φιλοσοφίας και της θρησκείας.Ασφαλώς δεν είναι τυχαίο που με τα πρώτα ψήγματα του ανθρώπινου ψυχισμού που χάνονται στα αδιόρατα πέπλα του χρόνου έχουμε και την σμίλευση της ανθρώπινης φύσης, την περι-γραφή της ψυχής σε λογοτεχνικές γραμμές, λογοτεχνικά αρχέτυπα αραδιασμένα σε όλα τα μήκη πλάτη αυτού του κόσμου, είτε αφορούν την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, το Έπος του Γκιλγκαμές, είτε την Μαχμπαχαράτα.
Και όταν ως οντολογικό νήπιο σε έχουν νανουρίσει τέτοιες λογοτεχνίες, αν αποφασίσεις να συνεχίσεις την παράδοση συγγράφοντας λογοτεχνία, καλύτερα να το κάνεις όπως οι παππούδες σου....
Ένας τέτοιος άξιος συνεχιστής μιας συνταρακτικά κομψής λογοτεχνίας, ένας ικανότατος κομιστής μιας αρχετυπικής γραφής είναι και ο Τομ Ρόμπινς.
Όταν θες να γράψεις για τον Ρόμπινς είναι σαν να θέλεις να ανοίξεις το κλουβί του κόσμου, να πετάξεις με τα φτερά που σου κλέψανε, να ουρλιάξεις από χαρά και από πόνο. Η γραφή του Ρόμπινς είναι σαν βροχή κάποιο πρωινό του Μαΐου όταν βγαίνεις από το σπίτι σου χωρίς ομπρέλα, μια γραφή ανατριχιαστικά ρεαλιστική, υποβόσκουσα ποιητική, εκκωφαντικά πολιτική, ανερυθρίαστα ερωτική, μια γραφή που ξεχύνεται σαν καταρράκτης λέξεων, εικόνων και νοημάτων, ονείρων και ιδιαίτερων σημασιών, μια γραφή από κάποιο σπάνιο ημερολόγιο αποκλειστικά για σένα…
Στις σελίδες του Τομ Ρόμπινς δεν θα βρεις επιτήδευση, υπονοούμενα ή προσποίηση, τα πάντα είναι αυτό το οποίο κλήθηκαν από τον δημιουργό τους να είναι, και έχει την αξιοζήλευτη μαεστρία να δίνει και στον αναγνώστη την χαρά της δημιουργίας, γιατί στον Ρόμπινς τίποτα δεν είναι απόλυτο εκτός από το Απόλυτο, τα πάντα ξέρει να τα πλάθει με την φωτιά μιας φύσης ευμετάβλητης, με την φλόγα ενός καλουπιού που μπορεί να πάρει όποια μορφή θελήσει ο ευφυής αναγνώστης του.
Όταν διαβάζεις Ρόμπινς ξέρεις πως κάνεις ακροβατικά μακροβούτια στο κενό της ύπαρξης, πως συμμετέχεις στον θίασο της υπέρ- και κατά- ρεαλιστικής πραγματικότητας, αντιλαμβάνεσαι με τον πλέον διαυγή τρόπο (κανένας συγγραφέας δεν έχει σε τέτοιο βαθμό εκείνο το χαρισματικό τρικ να στο μεταφέρει τόσο αυτούσιο) πως όλα είναι γνώση στον δρόμο για την αυτογνωσία.
Αστείος, απρόβλεπτος, προκλητικός, διαυγής, μυστικός, εξτρεμιστής και ρομαντικός, οραματιστής και ερωτικός, εκμαυλιστής συνειδήσεων και πορθητής παθών.Ασυγκράτητος σαν χείμαρρος και ορμητικός σαν τα νερά του Νιαγάρα, φλύαρος σαν την βροχή και σιωπηλός σαν τον πυθμένα της λίμνης Ταγκανίκα, μοναδικός σαν την κοραλλένια κορυφή του Κιλιμάντζαρο.
Ο Ρόμπινς έχει φτερά στα χέρια του, γράφει σαν να πετάει, βουτά από ψηλά με ορμή στη θάλασσα του μελανιού και βγαίνει έχοντας στο ράμφος του μερικά από τα καλύτερα εδέσματα, μας κάνει το τραπέζι με τις πιο ζουμερές ποικιλίες, με τα καλύτερα κρέατα και κρασιά, (χορτοφάγοι η τελευταία σας ευκαιρία), ακονίζει τον ουρανίσκο μας έως την τελευταία σελίδα και η πέψη κρατάει κάτι μήνες, αυτή η γλυκιά αέρινη αίσθηση που έχεις αφού σηκωθείς από το συμπόσιο των θεών.
Τα Χαλ-άσματα του Τομ Ρόμπινς
Στο βιβλίο του Αγριόπαπιες Πετούν Ανάστροφα, συντελείται η καταλυτική διέξοδος στο ξέφωτο της χαρούμενης επίγνωσης, πρόκειται για ένα απάνθισμα κειμένων που κατά καιρούς είχαν δει το φως της δημοσιότητας σε διάφορα έντυπα, ή ανέκδοτα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, αφιερώματα και αναφορές σε διάφορα θέματα, όπως επίσης και κάποια διηγήματα και ποίηση, (άλλωστε ο Ρόμπινς δεν χρειάζεται να γράψει ποιήματα για να γράψει ποίηση).Ανακαλύπτουμε έναν Ρόμπινς που ανασύρει από το βάθος της γνωσιολογικής του θάλασσας υπέροχα σχόλια και απόψεις, χαρακτηριστικό της πληθωριστικής του φύσης, έναν Ρόμπινς που κάνει αναφορές στα πάντα, από τον σχολιασμό των σίξτις ως τον εμπνευσμένο παιάνα των βροχών του Σιάτλ.
Από το Αμάντα Το Κορίτσι της Γης, ένα βιβλίο που μιλάει για την ελευθερία και την εξέγερση, για τα λουκάνικα και το σώμα (από πού έρχεται;) του Χριστού, για την χαρά της ζωής και την σπάνια σημασία της, στον Τρυποκάρυδο, μια απίθανη ιστορία αγάπης και πολιτικής, ένας συνδυασμός ρομαντισμού και εμπρηστικών μανιφέστων, η παρανομία και τα μυστικά του φεγγαριού, οι πυραμίδες και μια τζούρα από τα γνήσια κάμελ, ένα εκτροχιασμένο παραμύθι, ένα ξεδίπλωμα μυστικών και συνταγών για μια σειρά πολύ πρακτικών ζητημάτων.
Σαρκαστικό, γεμάτο εξεγερτικούς ρομαντισμούς, με τον Τρυποκάρυδο ξεθεμελιώνει τα πυραμιδικά μνημεία της γνώσης για να γεμίσει με δυναμίτιδα και ερωτική σεληνόσκονη τα υψίπεδα της αντίληψής μας.
Με το Ακόμα και οι καουμπόισσες μελαγχολούν, μας μυεί στα μυστικά του χρόνου και των ράντζων της άγριας δύσης, στην γεωφυσική και τους αντίχειρες, περιφερόμεθα σε εκστατική τροχιά γύρω από την τέχνη, βουτάμε στο κρανίο της ποίησης…Εδώ, έχει μια ξεχωριστή μνεία η ποίηση, η έκδηλη ανατρεπτικότητα του Ρόμπινς εδώ σφιχταγκαλιάζεται με τα ποιητικά του οράματα, από τα σπήλαια του πρώτου ανθρώπου μέχρι τις σοφίτες των ουρανοξυστών, απλώνει την γέφυρά του και μας προσκαλεί...
Στο Άρωμα του ονείρου, ζαλιζόμαστε από την γεμάτη αρώματα ατμόσφαιρα, μια διαδρομή γεμάτη από περιπέτεια και αθανασία, από θρησκευτικότητα και παντζάρια, από τον θεό Πάνα και ένα ανακάτεμα από πρωτόγονα ζωώδη ένστικτα, ένα ειδυλλιακό ζευγάρωμα των τεσσάρων σημείων του ορίζοντα και των περιοχών του χρόνου…
Διαβάζοντας το Άρωμα του Ονείρου, μην παρασύρεστε νομίζοντας πως θα ξεγελάσετε αυτόν τον παράφρονα γητευτή των μεταμεσονύκτιων μανάβικων, τα μόνα φρούτα που σου επιτρέπονται να συλλαβίζεις εν είδει ιερογλυφικών, είναι εκείνες οι κόκκινες παραμυθένιες ρίζες που ο συγγραφέας μας, με περισσή ειλικρίνεια και άφθονη δόση χιούμορ, ξερίζωσε από το μαλακό υπέδαφος του υπομονετικού ψυχισμού μας.
Στο Ο Χορός των εφτά πέπλων, έχει βαλθεί να μας ταρακουνήσει ως τα τρίσβαθα της ψυχής, η πιο μεγάλη αφυπνιστική συνταγή και η πιο όμορφη κατάθεση για το μυστικό φως των πραγμάτων, ένας τελετουργικός χορός στην κόψη της Μέσης Ανατολής, με την μέση του πιο ντελικάτου θηλυκού, ένα κάλεσμα από την πρωταρχική μητέρα θεά με οδηγό μια πορφυρογέννητη έμπνευση.Εδώ τα πέπλα της συμπαιγνίας των θεών για τον άνθρωπο αποκαλύπτονται ένα προς ένα, το υπαρξιακό στριπτίζ ποτέ δεν ήταν τόσο ακαταμάχητα θανατηφόρο.
Και με όσα χρήματα γεμίζει τις τσέπες μας, με τον Χορό των εφτά πέπλων, μας τα παίρνει πάλι πίσω με το Μισοκοιμισμένοι μέσα στις Βατραχοπιτζάμες μας…
Στο Μισοκοιμισμένοι μέσα στις βατραχοπιτζάμες μας, μάς υπενθυμίζει την καταγωγή μας, βάζει αντηχεία στα πρωτόγονα κύτταρά μας, μέσα στις σπηλιές που πρωτογνωριστήκαμε, μάς μαθαίνει τα Ταρό και παίζει με τον χρόνο, μάς συστήνει στα ιδιαίτερα γούστα των αφυπνισμένων όντων, μάς μιλάει για τα αμφίβια και τους εξωγήινους και μάς ξεναγεί στα χρηματιστήρια του κόσμου λίγο πριν το μεγάλο κραχ…Ναι, η καλύτερη οικονομική συνταγή πάνω στα οικονομικοτεχνικά και κοινωνικά μας παράγωγα, η λύση για την μετακαπιταλιστική περίοδο του κόσμου, είναι βγαλμένη από την καρδιά του Τιμπουκτού.
Επίσης, δεν υπολείπεται σημασίας το γεγονός πως τον τρόπο για την ριζική μας δαρβινική επιτάχυνση, τα μυστικά για την τέχνη και τα εξελικτικά μας άλματα ως προς την ειδολογική μας πορεία, τα κρατάει καλά στα, ας πούμε χέρια της, μια μαϊμού...
Και φτάνουμε στο Αγριεμένοι Ανάπηροι Επιστρέφουν από Καυτά Κλίματα. Εδώ, ο Ρόμπινς τα δίνει όλα (και έχει πολλά), στο απόγειο της έμπνευσης, της πιο βαθιάς ενόρασης, του πιο μεγάλου ανοίγματος, το ψιθύρισμα των κρυμμένων νοημάτων, η έκθεση στην πιο γαργαλιστική ακτινοβολία, ένας πρωτοφανής πίδακας από την ψυχή της γλώσσας, ως την anima mundi.Ένα διαπεραστικό σοκ κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, (ίσως χρειαστεί να το διαβάσετε σε αναπηρικό καροτσάκι), ένα ξεχείλισμα συμπαντικών αληθειών σε μια συμφωνία φωτός και σκότους, ο mister Ρόμπινς σε όλη του την έκταση…
Μην ξεγελιέστε από την αγαθή φύση που επιμελώς ξέρει να κρύβει κάτω από τα ράσα της η καλλονή καλόγρια και μην απορείτε με την προφορά των Αθαμπασκάν…, ο Ρόμπινς απασφάλισε!
Τελευταίο (;) έργο που είδε το φως ετούτου του μάταιου κόσμου είναι το Villa Incognito, μια συνύπαρξη βετεράνων του πολέμου στο Βιετνάμ σε μια μεταξένια σονάτα από τοπία της άπω ανατολής, αγγίγματα από κορίτσια με ροδαλά μάγουλα και γαρνιτούρα από τις καλύτερες μαγιονέζες…Στο Villa Incognito θα λυθούν οι όποιες απορίες μπορεί να είχαμε, αν και μετά από τόσα βιβλία που μάς έχει ξεφουρνίσει δεν νομίζω να υπήρχε ακόμα απορία, γιατί να παίξουμε με την ψυχή, τις πτήσεις της στο κοσμοσφαιρικό μας κάτοπτρο, τις ανταλλαγές της με την αρχαία υποθήκη καθώς και την σχέση που μπορεί να έχουν όλα αυτά με την έφοδο στον κόσμο μας του Τανούκι.
Τα βιβλία του Τομ Ρόμπινς είναι ευτυχώς όλα εδώ, γεμάτα από προσευχές και ασέβεια, από το πνεύμα της περιπέτειας και την περιπέτεια του πνεύματος, από οινόπνευμα και κατάνυξη, από σεξ και περίεργες συμπτώσεις, όλα τους μια αφορμή για ξεβόλεμα, μια απαραίτητη προσθήκη στο οπλοστάσιο της γνώσης.
Σπάνια συγγραφείς έχουν τον ρυθμό, την ανάσα, τον ιδρώτα του Τομ Ρόμπινς, τις αστείρευτες ριπές του από χιούμορ, τα όνειρά του.
Σε τούτη την αστείρευτη δεξαμενή της έμπνευσης και της αχαλίνωτης φαντασίας ασφαλώς ο Ρόμπινς δεν θα παρέλειπε να μας κεράσει μερικές μπύρες από την δική του ζυθοποιία, μπύρες με εκείνη την πικρή επίγευση του λυκίσκου στον ουρανίσκο και το πυρόξανθο χρώμα τους να πυρπολεί τις αισθήσεις μας, με τον ευδιάκριτο αφρό στην άκρη του ποτηριού της νύχτας καθώς η νεράιδα της μπύρας μας αποπλανεί στα άδυτα των υποσημειώσεων του, ναι καλώς ήρθατε στο Μπι Όπως Μπύρα.Και επειδή ο Ρόμπινς δεν θα μας άφηνε έτσι, μόνο με ένα ποτήρι μπύρα, σκέφτηκε να προχωρήσει σε κάτι παράτολμο, άλλωστε όπως τον έχουμε γνωρίσει δεν φείδεται σε τέτοιου είδους εγχειρήματα.
Αποφάσισε, λοιπόν, να μας κεράσει ένα σπάνιο και εκλεκτό έδεσμα, μια περίπτωση μοναδικής ευωχίας, περάστε για ένα κομμάτι αληθινής Θιβετιανής Ροδακινόπιτας, ποτέ τα ροδάκινα δεν ήταν τόσο χαρούμενα και ποτέ το Θιβέτ δεν πλημμύρισε με εκείνο το απόκοσμο χρυσαφί της ροδακινίζουσας αναλαμπής.Μια αναλαμπή που έχει και την δική της ιστορία, όπως είναι καταγεγραμμένο σε κάποια μοναστήρια του Θιβέτ, υπήρξε μια νύχτα που ροδακίνησε ολόκληρο τον κόσμο, κάποιοι λένε πως κάπου κάποιος άγνωστος σε μας Λάμα, απαγγέλοντας τις κρυμμένες σελίδες από τα βιβλία του προσπαθούσε να μάθει τα σύννεφα να βρέχουν τον κόσμο με λέξεις εμπνευσμένα από τα γεμάτα υγρασία έργα του.
Σημασία έχει πως όποιος επιχείρησε να μπλέξει με τον Τομ Ρόμπινς, όποιος έπιασε στα χέρια του τα γραμματένια διαμάντια του κατάλαβε πως ο κόσμος είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό που μέχρι εκείνη την στιγμή είχε αφεθεί να καταλάβει, ναι ο Ρόμπινς είναι το καλύτερο άτι για να χαθείς αργά το απόγευμα στην άκρη του ορίζοντα ταξιδεύοντας ξέγνοιαστος για τις αχανείς, άγνωστες χώρες της δύσης. Ή της ανατολής;
Στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Δάφνης θα βρείτε μερικά από τα βιβλία του Τομ Ρόμπινς, μην διστάσετε να εισέλθετε στην πάμφωτη, αλλόκοτη και μυστηριακή ζώνη της ανάγνωσής τους…🔵
Εκ μέρους της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Δάφνης
Αργύρης Καραβούλιας
Συγγραφέας - Δημοσιογράφος
